Türkiye, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ABD Devlet Başkanı Donald Trump’ın görüşmesi öncesinde, iki ABD’li şirketle 70 milyar metreküplük sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) tedarik anlaşmaları imzaladı. Boru Hatları İle Petrol Taşıma AŞ (BOTAŞ) ile Mercuria ve Woodside Energy arasında imzalanan anlaşmaya göre 20 yıl boyunca toplamda yaklaşık 70 milyar metreküp doğal gaz eşdeğeri ABD kaynaklı LNG tedariki sağlanacak.

2026-2045 yıllarını kapsayacak anlaşma kapsamında BOTAŞ, her yıl yaklaşık 4 milyar metreküp doğal gaz eşdeğeri LNG’yi teslim alacak. Türkiye’nin 2025 yılında öngörülen doğal gaz ihtiyacı 53,2 milyar metreküp. Söz konusu tedarik anlaşması, Türkiye’nin yıllık ihtiyacının yüzde 7’sini karşılayacak. Teslimatlar 2026’da başlayacak ve 2045’in sonuna kadar devam edecek.

TRUMP’IN RUSYA’YA KARŞI ENERJİ BASKISI

ABD, LNG tedarik anlaşmalarını bir tehdit unsuru olarak kullanıyor. Türkiye’nin 20 yıllık LNG anlaşması da ABD Devlet Başkanı Trump’ın Avrupa ülkelerini, Rusya’dan petrol ile doğal gaz almaması ve ABD’den petrol, doğal gaz satın alarak ticaret açığını kapatması gerektiği yönündeki baskılarını artırdığı bir dönemde geldi. Avrupa ülkelerine Rusya’dan petrol ve doğal gaz almayı durdurmaları çağrısında bulunan Trump, “Avrupa Birliği’ne ABD ile aralarındaki muazzam açığı petrol ve doğal gazımızı büyük ölçekte satın alarak kapatmaları gerektiğini söyledim.” açıklamasını yapmıştı. Ayrıca Trump, 15 Eylül’de yaptığı açıklamada, Avrupa ülkelerine “Rusya’dan petrol almayın!” tehdidini yineleyerek “(Rusya’ya) Uyguladıkları yaptırımlar yeterince sert değil. Ben yaptırım uygulamaya hazırım, ama onlar da benim yaptığımla orantılı olarak yaptırımlarını sertleştirmek zorunda kalacaklar.” ifadelerini kullanmıştı.

ASYA ÜLKELERİ DE ABD LNG’SİNE YÖNELİYOR

Aynı zamanda ABD’nin ek gümrük vergisi tehditlerinden kaçınmak isteyen Asya ülkeleri de bu dönemde ABD ile LNG anlaşmalarına zorlanıyor. Daha fazla ABD LNG’si satın almak, Trump’ın yabancı mallara yönelik kapsamlı gümrük vergileri konusunda Washington ile görüşmelerinde önerdikleri tavizler listesinin başında yer alıyor. Vietnam, Japonya, Güney Kore, Tayland, Filipinler, Trump’ın tehditleri nedeniyle LNG anlaşmaları imzalamak isteyen Asya ülkelerinin başında geliyor.

ENERJİ UZMANLARINDAN ‘ABD’YE BAĞIMLILIK’ UYARISI

Enerji uzmanları ise uzun vadeli ABD LNG sözleşmelerinin, ABD’ye uzak coğrafyalardaki ülkelerin enerji güvenliğini olumsuz etkileyeceği uyarısını yapıyor. Jeopolitik ve piyasa belirsizliklerinin arttığı bir dönemde bölgesel enerji güvenliğinin zayıflayacağını kaydeden Norveç Uluslararası İlişkiler Enstitüsü Enerji Araştırmaları Merkezi Başkanı Indra Overland, “ABD çok öngörülebilir bir varlık değil. Ve oradan gelen enerjiye güvenmek çok riskli bir teklif.” değerlendirmesini yapıyor.

Zero Carbon Analytics’ten Dario Kenner de deniz yoluyla yapılan LNG sevkiyatlarının, potansiyel aksaklıklar sonucunda, enerji güvenliği ve fiyatlar üzerinde riskler barındırdığını belirtiyor.