Üzerine kitaplar yazılan, filmler ve diziler çekilen İsrail istihbarat servisi MOSSAD, 7 Ekim’de tarihi bir istihbarat zafiyetine imza attı. HAMAS savaşçıları işgal edilen bölgelere rahat bir şekilde girerek birçok İsrailliyi öldürdü ve esir aldı. Batılı ve İsrailli uzmanlar aylarca süren bu saldırı hazırlığında istihbaratın adeta körlük yaşadığını vurguladı. Aylar önce İsrail basınına yansıyan haberlerde neden böyle bir istihbarat zafiyeti yaşandığına dair ipuçları mevcut.

‘TARİHİ ZAYIFLIK’

İsrail’in en önemli gazetelerinden Haaretz, Yedioth Ahronoth gazetesinde çıkan bir istihbarat raporunu alıntılamıştı. 28 Temmuz 2023’te “Savunma Bakanlığı İstihbaratı Netanyahu'yu İsrail'in İran ve Hizbullah Tarafından Görülen 'Tarihi Zayıflığı' Konusunda Uyardı” başlıklı bir haberde İran ve Hizbullah'ın, İsrail'in Biden yönetimiyle yaşadığı mevcut krizi “çok ciddi ve uzun vadede etkili” olarak gördüğünü bildirmişti.
Yedioth Ahronoth gazetesinin 29 Temmuz 2023 günü yayınladığı habere göre İsrail Savunma Kuvvetleri'nin istihbarat birimi, Başbakan Binyamin Netanyahu'yu yargıda revizyon yasasının olası ulusal güvenlik etkileri konusunda uyardı.

Habere göre "düşman 2023 yazını İsrail için tarihi bir zayıflık noktası olarak görüyor."

"Önceki tartışmalar caydırıcılık için 'taktiksel' saldırılara odaklanırken," raporda, "istihbarat topluluğu şimdi devam eden kriz nedeniyle İsrail'in genel caydırıcılık yeteneklerindeki önemli zayıflıklardan endişe duyuyor" denildi.

İsrail dış istihbarat örgütü MOSSAD’ın eski başkanı Tamir Pardo, daha önce beraber çalıştığı Netanyahu’nun ülkeyi ikiye böldüğünü, orduyu ve istihbarat örgütünü dağıttığını” söylemişti (Times of Israel, 27 Temmuz 2023).

‘İSRAİL’İN 11 EYLÜL’Ü’

Washington Post’ta dış ilişkiler uzmanı David Ignatius da iç çelişmeler arasındaki soruna dikkat çekti. HAMAS’ın saldırısını “İsrail’in 11 Eylül’ü” şeklinde özetledi. 2001'de ABD’deki en büyük sorunlardan birini “CIA ve FBI'ın birbirlerine rakip olmaları ve birbirlerine güvenmemeleriydi.” şeklinde özetledi. Yazar şu ifadeleri kullandı: “Ayrı silolarında bulunan istihbaratı paylaşmıyorlardı (ya da paylaştıklarında da anlayamıyorlardı). İsrail istihbaratı hakkında kesin bir paralellik kuracak kadar bilgim yok. Ancak istihbarat dünyasında her zaman profesyonel rekabetler ve kıskançlıklar vardır. Dahası bu, üst düzey siyasi liderliğin düzeni sağlayamayacak kadar dağınık olduğu bir andı.

‘YARATICILIK VE YETKİNLİĞİNİ HESAP EDEMEDİLER’

Gerçek istihbarat başarısızlıklarının sadece bilgi eksikliğinden değil, aynı zamanda onu anlayamamaktan da kaynaklandığını belirten Ignatius, “İsrailliler HAMAS'ı ve İran'daki destekçilerini harekete geçiren kötü niyetli nefreti biliyorlardı. Takdir etmedikleri şey ise düşmanlarının yaratıcılığı ve yetkinliğiydi. İsrailli uzmanlar HAMAS savaşçılarının barikatlarla çevrili Gazze'den yamaç paraşütleriyle kaçabileceklerini takdir etmemiş görünüyorlar. Belli ki İsrailliler düşmanlarının hava, deniz ve karada eşzamanlı hareket etme kabiliyetine itibar etmemişler. HAMAS'ın ve müttefiklerinin sır saklama yeteneğini de kesinlikle takdir etmediler.” ifadelerini kullandı.

‘ABD’Lİ YETKİLİLER HAYRETE DÜŞTÜ’

The New York Times’ta önceki gün 3 uzman “HAMAS Saldırısı İsrail İstihbaratının Başarısızlığı Konusunda Sorulara Yol Açtı” başlıklı bir makale yayınladı. Makalede HAMAS’ın taktiksel ani bir saldırı yaptığı ve bunun da ABD’li yetkilileri hayrete düşürdüğü belirtildi. Demir Kubbe’nin neden başarısız olduğu, HAMAS’ın nasıl bu kadar büyük bir cephaneyi toplayabilmesi, İsrailli askerlerin neden güney sınırından uzak olduğu gibi sorulara ne ABD’li ne de İsrailli yetkililerin yanıt veremediğini belirten uzmanlar “Ancak cevapların İsrail'in askeri ve istihbarat kurumlarının itibarını ve Başbakan Benjamin Netanyahu'nun siyasi geleceğini etkileyebileceği açık.” ifadelerini kullandı.

‘HAYAL BİLE EDİLEMEZDİ’

İngiliz The Guardian gazetesi operasyonu “HAMAS'ın ölümcül saldırısı İsrail istihbaratının çağlar boyu süren başarısızlığı olarak hatırlanacak” başlığıyla verdi.

Yazıda şu ifadelere kullanıldı: “İsrail'in gözetleme teknolojisi endüstrisi, Pegasus casus yazılım skandalının da gösterdiği gibi, dünyanın en gelişmişleri arasında yer almaktadır. Tüm bunlara rağmen HAMAS'ın hazırlıkları gözden kaçtı.

HAMAS'ın her zaman kararlı ve uzun vadeli planlama kabiliyetine sahip olmakla birlikte, karşılaştığı askeri zorluklara uyum sağlama konusunda çok daha becerikli hale geldiği, planlamalarında ve İsrail'in zayıf noktalarını tespit etmede genellikle büyük miktarda çaba harcadığı doğrudur ve bu durum İsrail savunma güçleri tarafından çok iyi bilinmektedir.”

‘SİYASİ YANSIMALARI OLACAK’

İsrailli uzmanlar, HAMAS'ın, yüzlerce kişinin katılımıyla gerçekleşen sızma operasyonunu hiç kimseye duyurmadan gerçekleştirmiş olmasını da sorguladı.

Haaretz gazetesi uzmanlarından Amos Harel, yaşanan saldırının siyasi şoklara neden olacak büyük bir başarısızlık olduğunu kaydetti ve şöyle devam etti:

"İçinde bulunduğumuz durum, acı verici tarihi bir karşılaştırma yapmayı gerektiriyor. İsrail'in Gazze'ye dair düşüncesi çökmüştür. Siyasette, savunma kuvvetlerinin konuşlandırılmasında ve sürprizlere hazırlıklı olmada başarısız olunmuştur. Cumartesi gecesi İsrailli siyasetçiler ve komutanlar, evlerinde güven içinde uyumuş ve erken uyarı olmadığı için kuvvetler takviye edilmemiştir."

‘HİZBULLAH’I TAKLİT ETTİLER’

Yossi Yehoşua, Yediot Ahronot'taki yazısında "Orta Doğu'nun en güçlü ve dünyanın en saygın ordularından biri olan İsrail ordusunun, HAMAS'ın saldırısı karşısında şaşkına döndüğünü" belirtti.

HAMAS'ın, yaklaşık iki hafta önce sınır bölgesine göstericileri göndererek ne kadar kurnaz olduğunu gösterdiğini kaydeden Yehoşua, "İsrail hükümetinin Gazzeli işçilerin İsrail'e girişine izin vermesinden sonra ordunun, sınırda durumun kontrol altına alındığını sandığını, HAMAS'ın ise İsrail ordusunu yanılttığını ve rehavete düşürdüğünü" aktardı.